Modulaire Systemen
deel 1
L e t ' s m a k e s o m e n o i s e
Vroeger waren synthesizers vaak grote, zware en dure bakken. Ze worden nog steeds wel eens gebruikt, maar steeds vaker zie je dat synthesizers worden omgezet naar een applicatie of een plug-in voor een computer of laptop. Dit komt ten goede aan de gebruiksvriendelijkheid en ze zijn vaak veel goedkoper, soms zelfs gratis. Er bestaan ook plug-ins voor effecten. Die bespreken we later. Hier onder zie je een paar voorbeelden van synthesizer plug-ins. Klik er maar op.
Deze plug-ins lijken op het eerste gezicht misschien niet heel veel op elkaar. Maar als je goed kijkt zie je een aantal onderdelen overal terugkomen. Bij geluidssynthese heb je kunnen lezen dat geluid 3 belangrijke kenmerken heeft: Toonhoogte, Volume en Klank-kleur. Bij synthesizers zie je deze begrippen ook, maar ze heten dan: Oscillator (toonhoogte), Mixer (volume) en Filter (klankkleur). Soms moet je even zoeken waar ze zitten, maar ergens vind je deze 3 elementen. Let op dat de naam soms anders kan zijn. Dit lijstje kan je helpen ze te vinden:
-
Oscillator: VCO, OSC of zoek naar woorden als: Wave/Frequency/Octave/Scale/Pitch
-
Mixer: VCA, Level, Volume, Amp
-
Filter: VCF of zoek naar woorden als: Offset/Cutoff/Resonance/Drive
Klik nog eens op de afbeeldingen en zoek deze 3 elementen.
De oscillator produceert de toonhoogte.
De amplifier/mixer regelt het volume.
Het filter regelt de klankkleur.
Deze onderdelen (VCO, VCA, VCF) werden bij de eerste synthesizers vaak als losse modules gemonteerd. Het werden modulaire systemen genoemd.
Als je luistert naar een golfvorm van een oscillator dan klinkt deze erg saai. Als je aan de knoppen draait van het filter, de oscillator of de mixer krijgt het geluid al wat meer 'leven'. Er zijn nog 2 belangrijke mogelijkheden om dit 'draaien aan de knoppen' te automatiseren. Deze noemen we de Envelope Generator (EG) en de Low Frequentie Oscillator (LFO). Deze zorgen voor beweging in het geluid.
Een LFO is eigenlijk ook een golfvorm, een oscillator dus. Maar deze gaat heel langzaam, dus je hoort hem niet. Maar je gebruikt hem om beweging in het geluid aan te brengen. Je kunt dus langzaam het volume, de klankkleur of de toonhoogte variëren.
Met een Envelope Generator kun je een éénmalige variatie maken, in de loop van de tijd, op volume, klankkleur of toonhoogte. In de afbeelding zie je voorbeeld. Een EG bestaat meestal uit 4 parameters: Attack, Decay, Sustain en Release, vaak afgekort als ADSR.
Hier een aantal voorbeelden:
zonder LFO of EG
EG op toonhoogte
EG en LFO op filter
Klik nog eens op de afbeeldingen van de plug-ins hierboven en zoek waar je de Envelope Generator (EG of ADSR) en LFO kunt vinden.
Hieronder zie je nog een voorbeeld van een synthesizer plug-in. In gekleurde blokken is aangegeven waar je de onderdelen kunt vinden.
Oscillator (4 stuks)
Filter
Mixer
LFO
Envelope Generator
Je bent nu klaar om Modulaire Systemen deel 2 te gaan doen. Daarin wordt alles uitgelegd over oscillators, filters, LFO's en EG's.